Ως χηλοειδές, χαρακτηρίζεται η βλάβη από ινώδη επανορθωτικό ιστό, που εμφανίζεται ύστερα από κάκωση του δέρματος. Εντοπίζεται κυρίως στα λόβια των αυτιών, τους ώμους, την ανώτερη ράχη και το στέρνο, με ίση συχνότητα σε άνδρες και γυναίκες, δημιουργώντας δυσμορφίες που αποτελούν αισθητικά προβλήματα. Συνήθως σχηματίζονται μετά από τραυματισμό, καθώς ενεργοποιούνται οι μηχανισμοί επούλωσης απ’ τον οργανισμό, για τη διατήρηση της δομικής και λειτουργικής υπόστασης του ιστού που έχει υποστεί τραυματισμό.
Οι υπερτροφικές ουλές αποτελούν και αυτές παθολογικές μορφές επούλωσης μετά από κάποιο τραυματισμό με κάποιες μικρές διαφορές από το χηλοειδές.
Η αιτιολογία είναι άγνωστη. Μπορεί να προέρχονται από κάκωση, χειρουργική επέμβαση, κόψιμο, διαθερμοπηξία, κρυοχειρουργική, εμβολιασμό, ακμή, εκδορά, δερματοστιξία, τρύπημα αυτιών αλλά μπορεί και να εμφανιστούν αυτόματα. Η κληρονομικότητα (ενοχοποιείται συγκεκριμένο γονίδιο σε κάποιους τύπους χηλοειδων), ενώ για τις υπερτροφικές ουλές δεν παρατηρείται κληρονομική η φυλετική συσχέτιση. Οι σκουρόχρωμοι φωτότυποι και άτομα ασιατικής η αφρικανικής φυλής φαίνεται να παρουσιάζουν συχνότερα χηλοειδη.
Τα χηλοειδή μπορεί να εκτείνονται υπό μορφή δαγκάνας, πολύ περισσότερο από την αρχική κάκωση. Το χρώμα τους μπορεί να είναι ροζ, καφέ ή και κερασοειδές. Οφείλονται σε υπερβολική σύνθεση κολλαγόνου και γλυκοζαμινογλυκάνης και αυτό έχει ως συνέπεια την παραγωγή περισσότερης εξωκυττάριας ουσίας και την υπερπλασία του δέρματος στο σημείο του τραυματισμού. Ορισμένες φορές είναι εφικτό να παρουσιάζουν και κνησμό. Σε ορισμένες περιπτώσεις συνεχίζεται η αύξηση του μεγέθους των χηλοειδών, για δεκαετίες.
Οι υπερτροφικές ουλές δεν παρουσιάζουν συνήθως συμπτώματα, έχουν έντονο ερυθρό χρώμα, είναι υπεγερμένες, περιορίζονται στα όρια του τραύματος και εκδηλώνονται μετά τον τραυματισμό. Τις περισσότερες φορές παρατηρείται βελτίωση με το πέρασμα του χρόνου και σταδιακά απογχρωματίζονται.
Οι προτεινόμενοι τρόποι αντιμετώπισης από το θεράποντα δερματολόγο είναι:
- τοπική εφαρμογή ισχυρού κορτικοστεροειδούς, κρέμα σιλικόνης και φύλλο γέλης σιλικόνης,
- ενδοβλαβικές εγχύσεις κορτιζόνης,
- κρυοθεραπεία,
- PDL laser , fractional laser, UVA,
- χειρουργική αφαίρεση, μόνο για σμίκρυνση του χηλοειδούς και τομή στο χηλοειδές και όχι σε υγιές δέρμα.
Τα αποτελέσματα δεν είναι όμως πάντοτε ικανοποιητικά.
Όχι, δεν έχει παρατηρηθεί τέτοιου είδους συσχέτιση. Επομένως, δεν κινδυνεύει η περιοχή με χηλοειδές για ανάπτυξη καρκίνου του δέρματος περισσότερο, σε σχέση με το υπόλοιπο σώμα του ασθενούς.